Ngọc và ngà – hai loại vật liệu quý từ tự nhiên từ bao đời nay đã vượt lên trên giá trị vật chất để trở thành biểu tượng của quyền lực, sự cao quý và thiêng liêng. Trong thực hành nghệ thuật, ngọc và ngà còn gắn liền với tín ngưỡng. Trong sinh hoạt cung đình Nguyễn, đồ ngọc, đồ ngà là những vật phẩm mang tính biểu trưng, thể hiện sự sang trọng, quyền quý, vừa là đồ trang trí, vừa là vật dụng gắn liền với các nghi lễ cung đình.
Triển lãm “Ngọc – Ngà trong nghệ thuật và tín ngưỡng” được tổ chức nhằm giới thiệu đến công chúng vẻ đẹp tinh xảo của ngọc và ngà – những chất liệu quý hiếm gắn liền với đời sống tín ngưỡng, tôn giáo và nghệ thuật tạo hình ở nhiều quốc gia châu Á. Từ những tượng thờ linh thiêng đến vật phẩm trang trí cung đình và những món đồ thủ công tinh xảo mang đậm dấu ấn truyền thống, tất cả đều toát lên từ đôi bàn tay khéo léo và óc sáng tạo vô song của nhiều thế hệ nghệ nhân xưa. Đây cũng là dịp để so sánh, đối chiếu sự khác biệt và tương đồng trong kỹ thuật chế tác của Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản và các nước đồng văn.
Triển lãm thu hút đông đảo giới nghiên cứu, sưu tầm và công chúng yêu cổ vật tham gia thưởng lãm
Theo Chuyên gia cổ ngoạn Trần Đình Sơn – chủ nhân Bảo tàng Đồ sứ Kí kiểu thời Nguyễn: Bảo tàng Đồ sứ ký kiểu thời Nguyễn là bảo tàng tư nhân đầu tiên của tỉnh Thừa Thiên Huế (nay là Thành phố Huế), đến nay đã hoạt động được 13 năm, với sứ mệnh quảng bá và giới thiệu những cổ vật gắn liền với triều Nguyễn, cùng với đó là nơi trưng bày, giới thiệu các kết quả sưu tầm dưới dạng triển lãm chuyên đề nhằm gìn giữ và phát huy các giá trị của cổ vật do cá nhân sưu tầm. Triển lãm lần này không chỉ giúp công chúng tiếp cận những tư liệu nghiên cứu mới mà còn mở ra góc nhìn phong phú về sự giao thoa văn hóa, nơi mỗi quốc gia đều để lại những thành tựu tinh xảo, độc đáo đáng thưởng ngoạn.
Gần 100 cổ vật ngọc và ngà được trưng bày tại triển lãm với đa dạng các hình thức chế tác, nguồn gốc xuất xứ, niên đại và công năng
Các cổ vật tại triển lãm được trưng bày theo từng nhóm: Tượng Phật giáo và Bồ tát: tinh xảo, mang phong cách Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản; Tượng Phật, tượng nữ thần Ganga, Hindu, tượng thần Ganesha, Brahma, tượng linh thú – phản ánh tín ngưỡng Ấn Độ; Điêu khắc cổ ngọc và ngà theo phong cách Nhật Bản: Tượng Bồ Tát Di Lặc, Bồ Tát Quán Thế Âm, tượng mang phong cách nghệ thuật tạo hình Netsuke, nhân vật dân gian; Điêu khắc cổ ngọc và ngà liên quan đến pháp bảo, đồ dùng sinh hoạt mang phong cách Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản...
Hiện vật điêu khắc bằng ngà "Long hoa bảo tháp" - Trung Quốc, thế kỷ 19 được trưng bày tại triển lãm
Hiện vật bằng ngà "Đỉnh chạm rồng" - Trung Quốc, thế kỷ thứ 19
Hiện vật điêu khắc bằng ngà "Bửu thuyền" - Nhật Bản, thế kỷ 19
Nhiều cổ vật tinh xảo bằng ngọc và ngà tại triển lãm
Triển lãm “Ngọc – Ngà trong nghệ thuật và tín ngưỡng” sẽ kéo dài từ ngày 28/8/2025 đến ngày 4/4/2026 tại Bảo tàng Đồ sứ Kí kiểu thời Nguyễn, từ thứ Ba đến Chủ nhật hàng tuần, hứa hẹn sẽ mang đến cho công chúng và du khách một hành trình khám phá di sản độc đáo, vừa giàu giá trị mỹ thuật, vừa đậm tính tín ngưỡng tâm linh. Đây cũng là cơ hội để Huế tiếp tục khẳng định vị thế là trung tâm văn hóa – di sản hàng đầu Việt Nam.
Bảo tàng Đồ sứ Kí kiểu thời Nguyễn do nhà sưu tầm Trần Đình Sơn sáng lập, hiện lưu giữ hàng nghìn hiện vật độc đáo, trong đó nhiều cổ vật từng được chế tác riêng cho triều Nguyễn (1802–1945). Nơi đây không chỉ là không gian trưng bày, mà còn là điểm hẹn văn hóa – lịch sử, góp phần làm phong phú thêm bản đồ du lịch văn hóa Huế.