menu_open
Gùi
Xem cỡ chữ:
Nghề đan lát truyền thống gắn bó với đồng bào dân tộc Pa Cô. Với đôi tay tỷ mẩn khéo léo, họ đã tạo nên những sản phẩm giản đơn, nhưng đầy tiện ích cho cuộc sống thường nhật. Sản phẩm không chỉ đơn thuần phục vụ sản xuất, sinh hoạt mà còn giữ được “hồn” của văn hóa người Pa Cô.

Điều đặc biệt, theo truyền thống,  phần lớn sản phẩm đan lát của người Pa kô lại do những người đàn ông  làm ra. Gùi là một trong những sản phẩm thân thuộc nhất của đồng bào Pa Cô vì tính ứng dụng cao. Đây là một phương tiện vận chuyển quan trọng và không thể thiếu trong đời sống của đồng bào Pa Cô nói riêng và các dân tộc sinh sống ở vùng núi cao nói chung. Chiếc gùi không chỉ là  đồ dùng lên nương rẫy mà còn được trang trí, thể hiện bàn tay khéo léo của người đan. Vì vậy cũng có rất nhiều loại gùi:  A teh (gùi lớn), A chooiq (gùi nhỏ), Ka ooi (giỏ cá), Ti letq (gùi nhiều ngăn)...

Để đan A chooiq, Ti letq... đẹp và bền, phải khai thác tre vào những ngày cuối tháng, không có trăng, vì tre đầu tháng chứa nhiều nước nên dễ bị mọt. Mây thì chỉ lấy sợi già, leo trên cây cao, có màu vàng hoặc xanh để đảm bảo độ dẻo và không bị mọt.

Đặc biệt cách trang trí trên những chiếc gùi thể hiện nét đẹp truyền thống đặc trưng của dân tộc. Chiếc gùi lớn mang trên lưng của đồng bào khi trèo đèo lội suối khi phát nương làm rẫy…Những chiếc gùi trên vai người phụ nữ thường là loại gùi nhỏ hơn, có nhiều ngăn có thể chứa đựng tất cả những gì cần thiết cho cuộc sống hàng ngày, từ hạt lúa, củ khoai, đến mớ rau mới hái trên nương theo gùi về nhà. Có loại gùi 3 ngăn đan bằng mây dành cho các em gái vừa dùng để bẻ măng, bắt cá, vừa có ngăn để áo mưa, đồ ăn thức uống…những chiếc gùi của các bé gái không chỉ dùng như một vận dụng tiện ích, mà còn được trang trí những hoa văn như thứ đồ trang sức của con gái Pa kô. Đến nay các sản phẩm mây tre đan của người Pa ko không chỉ được sử dụng trong gia đình, mà con đem ra chợ bán.