Đặc biệt hơn, di tích này còn gắn với những vị vua và gia đình hoàng tộc cuối cùng của triều Nguyễn Sau những nỗ lực tu bổ, phục hồi, giờ đây di tích này đã được thổi một phần hồn với những hình ảnh tư liệu, hiện vật thể hiện sinh động đời sống, sinh hoạt của vua Bảo Đại và hoàng hậu Nam Phương.
Được vua Đồng Khánh cho xây dựng như là món quà tặng cho người con trai trưởng là Hoàng tử Nguyễn Phúc Bửu Đảo (sau này là vua Khải Định) với tên gọi ban đầu là phủ Phụng Hóa, tòa nhà này sau đó được vua Khải Định cho xây dựng lại ngay khi lên ngôi để tưởng niệm nơi mình sinh ra, lớn lên và được đổi tên thành cung An Định. Như một báu vật cha truyền con nối, cung An Định lại tiếp tục được vua Khải Định ban tặng cho hoàng tử Vĩnh Thụy (tức vua Bảo Đại) làm của riêng. Năm 1945, sau khi thoái vị, vua Bảo Đại cùng mẹ là bà Từ Cung và vợ là bà Nam Phương cùng các con rời Hoàng Thành đến sinh sống tại đây. Từ năm 1955, sau khi bị chính quyền Ngô Đình Diệm tịch thu và kéo dài hàng chục năm sau đó với việc sử dụng không đúng mục đích, công năng và không được trùng tu, bảo dưỡng, tòa nhà bị xuống cấp khá nghiêm trọng. Mãi cho đến năm 2002, khi trung tâm BTDTCĐ Huế được giao trách nhiệm quản lý, những nỗ lực trong suốt hơn 10 năm qua của đơn vị cùng sự hỗ trợ của các dự án bảo tồn nước ngoài từng bước làm sống lại vẻ đẹp còn ngủ yên của Cung An Định.
Không gian phòng khách
Cung An Định những ngày này như bừng tỉnh sau một giấc ngủ dài suốt mấy chục năm qua với rất đông người dân, du khách đến tham dự trưng bày, triển lãm. Gần 100 hiện vật gốc từ Nhà lưu niệm của bà Từ Cung, được Trung tâm BTDTCĐ Huế chuyển đến đây để trưng bày dựa trên lời kể của một số nhân chứng từng là người hầu cận của gia đình vua Bảo Đại trong thời gian sinh sống tại đây và sự hỗ trợ của nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân, đã phần nào tái hiện lại không gian xưa, đưa người xem ngược thời gian, trở về một thời vàng son với vẻ đẹp lộng lẫy nhưng cũng phảng phất nét u buồn của một biệt cung gắn với những thăng trầm của gia đình hoàng tộc thuộc giai đoạn lịch sử cuối cùng của triều Nguyễn.
Bênh cạnh những hiện vật quý như bộ sưu tập đồ dùng sinh hoạt thời vua Khải Định 1916 -1925, bộ sưu tập đồ dùng sinh hoạt của Đức Từ Cung Hoàng Thái Hậu, trưng bày tại các không gian tiếp khách, phòng ngủ…trên 40 bức ảnh và gần 30 tư liệu, báo chí có liên quan giúp người xem có cái nhìn khái quát về cuộc đời của vị vua và hoàng hậu cuối cùng của triều Nguyễn. Trong đó có những tư liệu quý mà nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân đã kỳ công sưu tầm và mang từ Pháp về.
Tủ kính trưng bày những tài liệu liên quan đến Hoàng đế Bảo Đại
Không gian trưng bày, triển lãm tại Khải Tường lâu chính là bước khởi đầu trong hành trình đưa điểm di tích đặc sắc này đến với công chúng Huế và du khách. Cung An Định sẽ mở cửa miễn phí bắt đầu từ ngày 20/1 đến 30/3/2015 trước khi chính thức bán vé kể từ ngày 1/4/2015.
Như Nguyện
