Giữa không gian trầm mặc của Phủ Nội Vụ – một trong những kiến trúc quan trọng thuộc Đại Nội Huế – một “dòng chảy mới” của di sản vừa chính thức được khơi mở. Chiều ngày 18/12/2025, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp cùng Công ty Cổ phần Phygital Labs ra mắt Không gian trải nghiệm Văn hóa – Di sản – Công nghệ, đánh dấu bước chuyển mình rõ nét trong hành trình đưa di sản Huế đến gần hơn với đời sống đương đại bằng ngôn ngữ của công nghệ số.

Ông Hoàng Việt Trung – Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phát biểu khai mạc Lễ ra mắt Không gian trải nghiệm Văn hóa – Di sản – Công nghệ

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang tác động mạnh mẽ đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, di sản văn hóa không thể chỉ dừng lại ở vai trò “được bảo tồn”. Di sản chỉ thực sự sống khi được tiếp cận, được trải nghiệm và được kết nối với cộng đồng. Từ tư duy đó, Không gian trải nghiệm Văn hóa – Di sản – Công nghệ ra đời như một lời khẳng định: bảo tồn không chỉ là gìn giữ hiện vật, mà còn là bảo tồn dữ liệu, trải nghiệm và ký ức văn hóa bằng những phương thức mới, phù hợp với nhịp sống của thời đại.

Ông Nguyễn Long – Chủ tịch Hội Tin học Việt Nam chia sẻ về vai trò của công nghệ trong bảo tồn, phát huy giá trị di sản tại sự kiện.

Được định vị ngay trong quần thể Phủ Nội Vụ, không gian trải nghiệm mới trở thành điểm giao thoa giữa quá khứ vàng son của triều Nguyễn và tương lai số hóa của di sản Huế. Tại đây, công nghệ điện toán không gian, triển lãm số, trình chiếu Hologram 3D và các mô hình tương tác được ứng dụng đồng bộ, tạo nên một hệ sinh thái trải nghiệm đa giác quan. Du khách không chỉ “xem” di sản, mà còn có thể “bước vào” lịch sử, cảm nhận chiều sâu văn hóa thông qua thị giác, âm thanh và tương tác số..

Một trong những điểm nhấn nổi bật là khu vực triển lãm số ứng dụng thiết bị Apple Vision Pro, mang đến trải nghiệm nhập vai sống động, cho phép người tham quan tiếp cận các câu chuyện lịch sử theo cách trực quan và hấp dẫn. Song song đó, công nghệ trình chiếu Hologram 3D mở ra cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp tinh xảo của các bảo vật quốc gia và cổ vật quý giá ở cự ly gần nhất, mà vẫn đảm bảo tuyệt đối nguyên tắc bảo tồn, không gây tác động vật lý lên hiện vật gốc.

Du khách trải nghiệm mô hình tương tác khảo cổ “Đế Đô Khảo Cổ Ký” tại không gian di sản số.

Không gian trải nghiệm cũng tiếp nối những sáng tạo đã được kiểm chứng hiệu quả, tiêu biểu là mô hình “Đế Đô Khảo Cổ Ký”. Sau thời gian vận hành thí điểm, mô hình này đã chứng minh khả năng đưa khảo cổ học và cổ vật triều Nguyễn đến gần hơn với công chúng thông qua hình thức tương tác vật lý – số kết hợp. Việc tích hợp công nghệ định danh số giúp xác thực nguồn gốc, bảo vệ bản quyền hiện vật, đồng thời mở ra hướng đi mới cho du lịch di sản và số hóa bảo tàng tại Huế.

Không dừng lại ở đó, trong thời gian tới, không gian dự kiến triển khai trải nghiệm Thử cổ phục số (Virtual Try-on) – nơi du khách có thể “ướm thử” các trang phục cung đình Huế trong môi trường số. Mỗi lần thử trang phục không chỉ là một khoảnh khắc trải nghiệm thú vị, mà còn là hành trình ngược dòng lịch sử, giúp người tham gia hiểu rõ hơn về quy chuẩn phẩm hàm, nghi lễ và ý nghĩa văn hóa ẩn sau từng hoa văn, nếp áo của triều Nguyễn. Khi công nghệ trở thành “người kể chuyện”, những giá trị tưởng chừng xa cách bỗng trở nên gần gũi và dễ tiếp cận hơn bao giờ hết.

Song hành với việc ra mắt không gian trải nghiệm, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và Phygital Labs cũng chính thức ký kết Bản ghi nhớ hợp tác, mở ra mối liên kết toàn diện giữa khu vực công và doanh nghiệp công nghệ. Thỏa thuận hợp tác hướng tới chuẩn hóa dữ liệu di sản, bảo vệ bản quyền hiện vật và phát triển các sản phẩm văn hóa minh bạch, bền vững. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển công nghiệp văn hóa, biến tài nguyên di sản thành nguồn lực kinh tế sáng tạo trong kỷ nguyên số.

Lễ ký kết Bản ghi nhớ hợp tác giữa Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và Công ty Cổ phần Phygital Labs trong lĩnh vực số hóa và phát huy giá trị di sản

Các diễn giả trao đổi tại phiên tọa đàm “Hiện thực hóa công nghiệp văn hóa: Tiếp biến di sản qua trải nghiệm đa điểm chạm”, thảo luận vai trò của công nghệ trong phát huy giá trị di sản Huế.

Sự ra đời của Không gian trải nghiệm Văn hóa – Di sản – Công nghệ không chỉ bổ sung thêm một điểm đến mới trong Đại Nội Huế, mà còn mở ra cách tiếp cận mới đối với di sản: tôn trọng giá trị gốc, đồng thời mạnh dạn đổi mới phương thức trưng bày, kể chuyện và kết nối với cộng đồng. Từ không gian này, di sản Huế không chỉ được gìn giữ trong ký ức, mà tiếp tục được “tiếp biến”, lan tỏa và sống động trong đời sống đương đại, góp phần khẳng định vị thế của Huế trên bản đồ công nghiệp văn hóa và du lịch di sản của Việt Nam.