Lăng Minh Mạng còn gọi là Hiếu Lăng (孝陵), là nơi an nghỉ của vị vua thứ 2 dưới triều Nguyễn – vua Minh Mạng. Công trình do vua Thiệu Trị - con trai vua Minh Mạng xây dựng, nằm trên núi Cẩm Khê, gần ngã ba Bằng Lãng là nơi hội lưu của hai dòng Hữu Trạch và Tả Trạch hợp thành sông Hương, cách cố đô Huế 12 km. Hiện nay, di tích thuộc địa phận xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên Huế.

Tháng 4/1840: Vua đổi tên vùng núi Cẩm Khê thành Hiếu Sơn và sai binh lính tiến hành khảo sát địa thế, đo đạc đất đai ở đó và vẽ sơ đồ Lăng.

Tháng 9/1840: Điều chỉnh mặt bằng và xây vòng La thành chung quanh khu vực kiến trúc.

Tháng 2/1841: Sau khi Vua Minh Mạng băng hà, vua Thiệu Trí nối ngôi và tiếp tục xây dựng lăng.

Tháng 8/1841: Đưa quan tài của vua Minh Mạng vào chôn ở Bửu thành.

Năm 1843: lăng được xây dựng hoàn tất theo đồ án của vua Minh Mạng để lại.

Lăng Minh Mạng là một tổng thể kiến trúc quy mô gồm 40 công trình lớn nhỏ, nằm trên một khu đồi núi, sông hồ thoáng mát. Toàn bộ lăng giống như một cơ thể con người nằm gối đầu lên núi Kim Phụng, chân duỗi ra ngã ba sông ở trước mặt, hai nửa hồ Trừng Minh như đôi cánh tay buông xuôi tự nhiên.

Khu lăng có chiều sâu, từ Đại Hồng Môn đến điểm tận cùng của La thành cách nhau đến 700 mét. Vòng La thành tuy cao nhưng không hạn chế được tầm nhìn từ trong lăng ra đến vùng núi non đẹp đẽ ở bên ngoài, cảnh vật in bóng xuống hồ Trừng Minh trông như bức tranh thủy mặc.

Bên trong La thành, các công trình kiến trúc được bố trí đăng đối, đối xứng nhau từng cặp qua trục chính xuyên tâm lăng. Tất cả được xếp đặt theo một trật tự chặt chẽ, có hệ thống, nói lên cá tính và phong cách của chính vua Minh Mạng.

Bửu thành xây theo hình tròn biểu thị vua là mặt trời, là đấng chí tôn có quyền lực chi phối toàn bộ xã hội quân chủ.

Ở phần trước lăng, mật độ kiến trúc thưa, thoáng, càng vào sâu, kiến trúc càng dày.

Bố cục kiến trúc đăng đối của các hạng mục chính trong lăng đem lại cho lăng một vẻ uy nghiêm cần có của công trình lăng mộ. Tuy vậy, ở ngoài rìa, men theo con đường dạo quanh co vòng quanh hai hồ nước và viền xung quanh lăng, xen lẫn với cây cối có các công trình kiến trúc nhỏ dùng để nghỉ chân ngắm cảnh như: đình Điếu Ngư, gác Nghênh Phong, hiên Tuần Lộc, sở Quan Lan, Tạ Hư Hoài... làm cho toàn bộ quần thể lăng uy nghiêm nhưng vẫn hài hòa với thiên nhiên và duyên dáng tráng lệ.

Các kiến trúc sư bậc thầy ngày nay, cũng phải khâm phục trước nghệ thuật tạo hình tuyệt diệu của lăng Minh Mạng.

Bên cạnh hàng loạt các công trình kiến trúc có giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ cao còn có gần 600 ô chữ chạm khắc các bài thơ trên Bi Đình, Hiển Đức Môn, điện Sùng Ân và Minh Lâu cũng là những tuyệt tác vô giá. Đó là một "bảo tàng thơ" chọn lọc của nền thi ca Việt Nam đầu thế kỷ 19.

Cách thành phố Huế chỉ khoảng 12km nên không quá khó để du khách tìm đến với Lăng Minh Mạng. Nếu như bạn là người ở Hà Nội hay Hồ Chí Minh thì di chuyển bằng máy bay cho tiết kiệm thời gian. Đến Huế, bạn lựa chọn đi bằng thuyền trên sông Hương vừa vãn cảnh vừa đến khu vực lăng tẩm.

Hoặc du khách cũng có thể lựa chọn đường bộ như là đi xe máy, ô tô. Điểm xuất phát bắt đầu từ đường Huyền Trân Công Chúa, bạn đi đến đường Minh Mạng thì sẽ gặp đường rẽ lên Cầu Tuấn. Kế đến, đi ra đường 49, cứ đi thẳng là tới Lăng Minh Mạng.

- Giá vé và thời gian mở cửa của lăng vua Minh Mạng:

Hiện tại, giá vé được cập nhật mới nhất của lăng:

Đối với người lớn: 100.000đ/1 lượt

Người cao tuổi: 50.000đ/1 lượt

Trẻ em: 20.000đ/1 lượt

- Thời gian tham quan: Lăng vua Minh Mạng mở cửa đón khách vào tất cả các ngày trong tuần, từ thứ hai đến Chủ Nhật (khung giờ từ 7h - 17h30).